Öğrenme koçu kitabı 11. Taktik : Esnek düşün
A ) Hazır açık bir zihin için hayat fırsat doludur . Nereye gitmek istediğini biliyorsan, cesur olmak şartıyla her yol hayallerine çıkar. Bir fırsat kaçar , diğeri gelir . Önüne bakmakla görevlisin . Geçen tüm fırsatlar geride kaldı . O fırsatı teptiysen o an için sana en mantıklı gelen şeyi seçtiğin için o fırsatı teptin . Şuanki düşüncene göre o seçimin mantıksız olabilir . Objektif bakarsan ancak o karar verildiğindeki senin için en mantıklısı o seçimdi. Ve şuan zihnin olayı anlamlandırmaya çalışıyor , çünkü hayat geçmişe bakarak anlaşılır , ileriye dönükte yaşanır “ der kiekegard . Ders çıkarmazsan yeni fırsatları da kaçırmaya devam edeceksin . Batık maliyet hatası (72), büyük zararlara bizi iten ve zararı sürdürmeye devam ettirme eğilimizi anlatan psikolojik bir fenomendir . Batık maliyet hatası , geçmişte zarar ettirmiş şuan da bize zarar ettirmeye devam eden ve gelecekte de zarar etme olasılığı yüksek olan bir yatırımı mantıksız olmasına rağmen bir gün düzelir umudu ile sürdürme eğilimize denir. Fırsat asla bitmez .Ancak sermayeniz ( zamanız ve enerjiniz )sınırlıdır . Fırsatları 7 24 çalışan ve birkaç dakika ara ile gelen tren gibi düşünebilirsiniz . Eğer ki biletiniz hazırsa ve doğru zamanda , doğru yerdeyseniz o trene binebilirsiniz. Eğer ki doğru yere götürmüyorsa , mutsuz , huzursuz ve ızdıraplı bir yolculuğa maruz kaldıysanız ilk durakta inin . Ya da hemen şuan o trenden atlayın . Batık maliyetin çözümü kol kesmektir . Kol kesmek finans piyasasında kullanılan bir deyimdir. Zarar ne kadar büyük olursa olsun zararı kabullenip yatırımı durdurmaktır. Yani zarar ne kadar büyük olursa olsun kesersin kolu. Bunu kanser olarakta düşünebilirsiniz . Elde var tüm vücuda yayılıyor bir yerde zararı kesmek gerekir . 5 sene tıp okudun memnun değilsin . Hayatın boyunca sevmediğin işi yapacaksın , ızdıraplı bir hayatın olacak . Şuan bırak okulu ve kendine mutlu olacağın yeni yolu belirle. Güçlü olduğun alanlardan , elini kirleterek bulacağın , mutlu olduğun işi , hayali gerçeğe dönüştür . İçinden geçen ne ise onu dinle. Bu kadar belirsiz kaotik olan bir hayatla kumar oynamazsan , risk almazsan , yol değiştirme konusunda esnek olmazsan . Izdıraplı , mutsuz olarak hayata yavaş ama acılı bir intiharı seçmiş olacaksın. Yani hayat fonksiyonların heyecanın, tatminin ve tutkun olmadan duygusuzca 50 sene sürecek intihar hikayeni yazacaksın. Yaşamak belirsizliği kucaklamakla gerçekleşir . Yaşamak risk alarak keyifli hale gelir.
B) Esnek düşünmek ; her tür sıkıntıya , soruna rağmen hedefi gerçekleştirmek için her türlü insiyatifi alarak gerçekleşir. Her ne olursa olsun , hedefe geçene kadar pes etmemektir . Hedefe varmak için sınırsız yol var . Biri olmadıysa diğerine geç yada sorunu çöz . Amacın hedefine varmak , ne gerekiyorsa onu yap . Odaklanmalısın ve zihninde sadece yapmakla ilgili düşünceler olmalı .Yani yapamamayı pes etme olasılığını kafadan çıkarmalısın .Hedefine ulaşmanın bedeli ne ise her türlü saçmalığa , başarısızlığa rağmen çabalamayı sürdürmelisin. Bu uğurda fedalar olacak bu uğurda değecekse çabala . Esnek düşünürsen hedef sürecin ızdıraplı olmaktan çıkar . O işin sadece olması düşünceleri zihnini kaplar . Zihnin sadece yapmamaya odaklı olduğu için göreceğin tek şey seni hedefine götürecek fırsatlardır. Esnek düşünme aynı zamanda hedefine ulaşmasanda hayat vizyonuna ulaşabileceğini vaat eder. Sonuçların bir önemi yok . Önemli olan ilerlemen ve gelişmen . Vizyonun hayalinde olmak istediğin kişi ve hayat ne ise oraya her yol çıkar. Bir başarızlık sonucunu hayırlısı buymuş diyerek ilerlemeyi getirir. Ancak bu kadercilik değildir. Başarısızlığını analiz etmelisin . Başarısızlığını kadere , senin dışındaki sebeplere bağlarsan asla gelişemezsin. Hayırlısı buymuş kabullenmedir .Yeni strateji geliştirmen gerekir . Doğru yere gidiyorsan ama nereye gittiğini biliyorsan ve karar verirken bunu önceliklendiriyorsan her türlü oraya varacaksın . Her yol seni oraya götürecek . İstediğin arzuladığın gibi bir sonuç olmasada olabilir . Çalışırken umutlanırken olmama olasılığına da kendini, hazırlamalısın ve buna göre b c planlarun olmalı. Yoksa başarsıızlıkta uçurumdan düşmüş gibi olursun. Kafanı net tutarsan , başarsızlığa kendini hazırlarsan , başarsızlığı güce dönüştürmen başarsızlığını , gelişim sürecinde ilerlemende kullanman çok daha kolay olacak . Ek olarak sonuç ne olursa olsun oyun planını ona göre oluşturacaksın .Hayatta herşeyin telafisi vardır .Fırsatlar bitmez . Geçmişe takılmak şu anda , iyi bir gelecek inşa etmene engel olur. Geleceğe kaygılanmak gelecek ile ilgili olumsuz düşünmenin , geleceğe dair umudun olmamasının temel sebebi esnek düşünmemektir .Kendine inandın mı , her sonuç her türlü başarısızlık olsa bile denemeyi bırakmayacağın için , başaramam diye bir şey hayatında olmayacak .Sadece süreçle başarılı olacaktır . Yani bir senede değilde 10 senede olacaktır. İstediğin hayatı elde edeceksin .Ancak oraya kaplumbağa misali ilaki varacaktır . Esnek düşünürsen gelecekte de fırsataların bitmeyeceğinin farkında olursun . Fırsat asla bitmez. Her türlü kriz biçiminde onlarca fırsat gelecek . Risk yönetimini zamanın ruhuna uygun sağlayabildiğin sürece ve gelişmeye ilerlemeye adapte olabildiğin sürece kaygılanmanın bir anlamı kalmaz . Kaygılı insan hem kendine hem insanlara güvenmiyordur . Ben yapabilirim inancıyla çalışmaya başlamaz .Ancak başarırsa yapabilir olduğunu hem insanlara hem kendine ispatlamış olur .Bu inançsızlık kaygısının temel sebebidir .Güvende hissetmek konfor yaratmak için şuanı harcar .Şuanı gelecekte elde edeceği konforlu hayat için çöpe atar. Yani tüm okul hayatının temel amacı güvende hissetiği bir işe sahip olmak olduğu için bu süreç ızdıraptır . Elde ettiği konfor da ızdıraplı hayatını sürdürür sadece en temel güvenlik ihtiyacı gitmiştir. (73)Konforu özgürlüğe seçer çünkü kendine inanmaz . Meslek garantisi olması memurluk için , en güvenli gördüğü develete kapağı atmak için hayallerini isteklerini çöpe atar. Hayallerinin yolunda gitse ve konforlu hayatı elde etmek için verdiği emeği hayalleri için verse belki biraz daha uzun ve çevresinden baskı yediği bir süreç olacka .Ama hem süreçte tatmin hissedecek . Hem de süreç boyunca mutlu olacak sürecin sonucunda da konforlu hayatına oluşturacak imkanların çok daha fazlasını elde edebilecek . Esnek düşünemeyen , vizyonsuz insanlar etkileri olan çoçuklara gençlere verecekleri tek tavsiye konforlu rahat bir hayat elde etmeleridir. Güvende hissetmenin yolu evin arabanın garanti bir işin olmasnıa olduğu varsayılır. Ancak bunların hiçibiri özgüveni hayata güveni etkilemez değiştirmez. sadece güvensizliği bastırmaya sebep olur . Vizyonsuz ve cahil insanların tek hayat amacı konfor elde etmektir . Değerleri onlar için önemsizdir. Kafalarını rahat olması tek öncelikleridir. Ancak kafa rahat olmadığında çalışmaya başlar . Konfor sadece insanı çürütür der Sinan Canan . Zihnin enerji tasarrufu en öncelikli işidir. Konfor oluşturmasının amacı zihnin mümkün olduğu en az enerji ile kendini zorlamadan hayatta kalma görevini en kolay biçimde yerine getirmesidir. Konfor yaratmak konforda yaşamakta olan bir zihin için gelişim kendini aşmak önemsizdir . İlkel hazlar ile sığır gibi yaşar konforda .
C ) Öğrenmeni , arttıracak her yola başvur sınavı kazanmana pozitif
etki sağlayacak katalizör kullanmaktan çekinme. Denemekten korkma .Hayatını kolaylaştıracak , verimini arttıracaksa direk çalışma sistemine dahil et. Dene ve işe yarıyorsa kullan . İşini zorlaştıranlar ile ilişkini kes. ,Öğrenmenin kolaylaştıracak çok fazla yöntem , bilimsel bilgi var. Bunları çalışma sistemine entegre etmek performansını arttıracak. Kullandığın yöntemlerde esnek olmak hayat kurtarır. Yeni işe yarayan bilgi yöntem ne ise onu bulup bunları değerlendirmek senin sorumluluğun. Bir işi kolaylaştırmak ancak zihni zorlamakla olabilir. Bu düşünsel eforu sarf eden insanların yöntemlerini kendi sistemine uyarlamak , onların uğraşarak kafa patlatarak keşfettiği kısa yolları kullanmak devlerin omuzlarında ilerlemektir. Newton ‘ sizden daha ileriyi görebiliyorsam devlerin omuzunda olduğum için ‘ der. Senin yolundan geçmiş başarılı zekasını dehaya dönüştürebilmiş insanların fikirlerini kullandığı taktikleri hayatına entegre edip hedefine gitmenin en makul yoludur . Geçmişin altın değerinde olan nimetlerini pragmatik biçimde kulanmak en akılıca yoldur. Zeki insanlar diğer insanların hatalarından ders alır, akıllı insanlara kendi hatalarından ders alırken , aptal insanlar ise hatalarından bile ders almaz . Kolay kazanmak uzmanlardan yaralanmak, bir bilgiyi düşerek öğrenmişlikten , düşünerek o bilgiyi edinmek kolay kazanmak için zorunluluktur. ‘İyi genereal kolay kazanmayı başarabilen generaldir ‘ der Sun Tzu . İyi general ordu karşı karşısından güçlü olmasada kazanabilen generaldir . Geçmişin nimetlerinden yaralanmak esnek düşünerek bunu hayatına uygun hale getirebilmek başarı için hayat kurtaran bir gerekliliktir. Teknolojiyi üreten akılda bir çok ince hesap yoğun düşünce ile gerçekleşir . Hayatı kolaylaştırmak yoğun bir zihinsel eforla ancak mümkündür. Konforda yaşamak sorunlu iken geliştiğin ortamda konfor yaratamak tam tersi hem işini kolaylaştıran hemde verimini arttıran bir faktördür
.
Referanslar :
72 . İrrasyonel kitabı yazar Stuart Sutherland
73 . Maslow piramidi : https://tr.m.wikipedia.org/wiki/Maslow_teorisi